Zabytkowa Kopalnia

Kopalnia Jawiszowice

O nas

A więc jesteśmy!

Przedstawmy się: KWK Jawiszowice, czyli Kopalnia Węgla Kamiennego w Jawiszowicach. Od czerwca 2022 roku obiekt znajduje sie pod opieką Fundacji Pobliskie Miejsca Pamięci Auschiwtz—Birkenau.Przez ostatnie lata walczyliśmy, aby uratować kopalnię przed zrównaniem z ziemią.Historia pokaże, że losy kopalni wplecione zostaną dwie wojny światowe,

filia obozu koncentracyjnego, kapitalizm, socjalizm, stan wojenny,kryzysy narodowe oraz rewolucja techniczna i technologiczna.

Jako pierwsza polska (po odzyskaniu Niepodległości w 1918 roku) kopalnia, otwiera rewolucję przemysłową. W trakcie niemieckiej okupacji jest niemym świadkiem funkcjonowania kompleksu KL Auschwitz- Birkenau. Podczas transformacji ustrojowej po 1989 roku to właśnie tu, górnicy KWK Jawiszowice kładli podwaliny pod demokrację.

Dodajmy do tego oryginalną infrastrukturę: maszyny Siemensa z lat 20. XXw., stalowe konstrukcje szybów wyprodukowane w Królewskiej Hucie w Chorzowie czy Hucie Zgoda w Swiętochłowicach.

Naszym nadrzędnym celem jest ochrona wszystkiego co stanowi Kopalnię, a w przyszłości stworzenia tu przestrzeni publicznej. Skontaktuj się z nami, dorzuć swoją cegiełkę i spotkajmy się na Kopalni. Wspólnie odbudujmy 120 lat historii!


Kontakt

+48 504 530 740

Galeria

Szyb Andrzej III

fotografie archiwalne

Szyb Andrzej IV

fotografie archiwalne

Zakład przeróbki mechanicznej węgla

fotografie archiwalne

Współczesność

Kalendarium

  • 1898-1901

    Odwierty badawcze.

  • 1903

    Ruszają prace przygotowawcze pod budowę kopalni.

  • 1912

    Pierwszy duży strajk. Stan załogi to 1225 pracowników.

  • 1914

    Wybuch I Wojny Światowej. Intensywna rozbudowa kopalni.

  • 1980

    Odzyskanie Niepodległości. Kopalnia Jawiszowice zostaje pierwszą polską kopalnią. Szyb Andrzej III ma głębokość 230 m. Łączna długość chodników wynosi 5 km.

  • Lata 20.

    Światowy kryzys gospodarczy. Przez kopalnię Jawiszowice przechodzi fala strajków.

  • 1923

    Łączna długość chodników wzrasta do 20 km.

  • 1925

    Skrócenie tygodnia pracy na kopalni do 5 dni.

  • 1927

    Ekspertyza wykazująca zasób węgla na 150 lat intensywnego wydobycia.

  • 1932

    Budowa zakładu przeróbczego. Stan załogi to 2400 pracowników.

  • 1939

    W momencie wybuchu II Wojny Światowej, kopalnia Jawiszowice jest jedną z najnowocześniejszych w kraju. Okupacja i rabunkowa eksploatacja kopalni.

  • 1945

    Górnicy udaremniają zniszczenie infrastruktury przez wycofującego się okupanta. Odzyskanie Niepodległości.

  • 1945-1949

    Odbudowa wyeksploatowanej infrastruktury.

  • Lata 50. i 60.

    Rozwój przemysłu ciężkiego w kraju, rosnące zapotrzebowanie na węgiel. Ustalenie 7.5-godzinnego czasu pracy pod ziemią.

  • Lata 70.

    Rozbudowa kopalni, modernizacje i wzrost wydobycia. Okres największej prosperity. Stan załogi to blisko 6500 pracowników.

  • 1980

    Fala strajków oraz rekordowe w historii roczne wydobycie węgla sięgające 4 milionów ton.

  • 13 XII 1981

    Stan wojenny. Zmilitaryzowanie kopalni.

  • 15/16 XII 1981

    1000 pracowników przeprowadza podziemny strajk okupacyjny.

  • 1987

    Pogłębienie szybu Andrzej III do poziomu 740m.

  • 2010

    Częściowe wyłączenie kopalni. Prace rozbiórkowe zakładu przeróbczego.

  • IX 2019

    Całkowite wyłączenie Ruch II Jawiszowice.

  • VI 2022

    Fundacja Pobliskie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau zostaje prawnym opiekunem kopalni Jawiszowice.